فیزیولوژی چیست؟
– فیزیولوژی (Physiology) به بررسی عملکردهای حیاتی بدن میپردازد، از سطح سلولی تا اندامها و سیستمهای پیچیده مانند قلب، مغز، عضلات و گوارش.
– این علم تلاش میکند بفهمد چگونه اجزای بدن با هم تعامل دارند تا موجود زنده بتواند زنده بماند، رشد کند و با محیط سازگار شود.
علم فیزیولوژی چندین شاخه دارد.
شاخص مورد نظر ما فیزیولوژی ورزش است.
فیزیولوژی ورزش علمی است که واکنشهای بدن به فعالیت بدنی را بررسی میکند، از جمله تأثیرات تمرین بر قلب، عضلات، ریهها و سیستم عصبی.
در ادامه، نگاهی دقیقتر به این حوزه میاندازیم:
تعریف و هدف فیزیولوژی ورزش
فیزیولوژی ورزش یا Exercise Physiology شاخهای از علوم زیستی و ورزشی است که به بررسی عملکرد دستگاههای بدن در پاسخ به فعالیت بدنی و تمرینات ورزشی میپردازد. این علم تلاش میکند بفهمد چگونه ورزش باعث تغییرات در ساختار و عملکرد بدن میشود و چگونه میتوان از این تغییرات برای ارتقاء سلامت، توانبخشی یا عملکرد ورزشی بهره برد.
حوزههای اصلی فیزیولوژی ورزش
فیزیولوژی ورزش به چند بخش اصلی تقسیم میشود:
– فیزیولوژی عضلات: بررسی نحوه انقباض، رشد، و سازگاری عضلات با تمرینات قدرتی و استقامتی.
– فیزیولوژی قلب و عروق: مطالعه تغییرات در ضربان قلب، فشار خون، و برون ده قلبی در پاسخ به ورزش.
– فیزیولوژی تنفس: بررسی عملکرد ریهها، تبادل گازها، و سازگاری سیستم تنفسی با فعالیت بدنی.
– آمادگی جسمانی: تحلیل توانایی بدن برای انجام فعالیتهای روزمره با انرژی، استقامت و سلامت مطلوب.
کاربردهای فیزیولوژی ورزش:
– درمان و توانبخشی: طراحی تمرینات خاص برای بیماران قلبی، دیابتی، یا مبتلا به آسیبهای نخاعی.
– افزایش عملکرد ورزشی: بهینهسازی تمرینات برای ورزشکاران حرفهای.
– پیشگیری از بیماریها: استفاده از ورزش برای کاهش ریسک بیماریهای مزمن مانند فشار خون بالا یا پوکی استخوان.
– آموزش و پژوهش: توسعه برنامههای آموزشی برای مربیان، درمانگران و پژوهشگران حوزه سلامت و ورزش.
در برخی کشورها مانند آمریکا، فیزیولوژیستهای ورزشی بخشی از تیم درمانی محسوب میشوند و نقش مهمی در مراقبتهای سلامت ایفا میکنند.